Brytyjski rząd przedstawił plany dot. obywateli UE w razie bezumownego Brexitu

Scenariusz bezumownego wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej pozostaje wciąż mało prawdopodobny, ale rząd w Londynie od miesięcy publikuje dokumenty omawiające konsekwencje takiego ruchu.

W 11-stronicowym dokumencie podkreślono, że "aby usunąć wszelką niepewność dotyczącą ich przyszłości, brytyjski rząd chce zapewnić obywateli UE, że są mile widziani, mogą pozostać w Wielkiej Brytanii w razie braku porozumienia".

"Wyrażaliśmy się jasno, że obywatele UE są naszymi przyjaciółmi, sąsiadami, współpracownikami i chcemy, żeby zostali" - zaznaczono.

Jak wskazano, niezależnie od zakończenia procesu ratyfikacji umowy wyjścia z UE, rząd planuje procedować w oparciu o wynegocjowane ustalenia dotyczące praw obywatelskich.

Nawet w przypadku załamania się negocjacji w sprawie Brexitu wszystkie osoby, które legalnie będą przebywały w Wielkiej Brytanii przed datą opuszczenia Wspólnoty, tj. 29 marca 2019 roku, "będą mogły pozostać i kontynuować swe życie w zasadzie tak, jak do tej pory", zachowując prawo do pracy, studiowania i dostępu do świadczeń publicznych.

Jak jednak zastrzeżono, spodziewane są drobne zmiany wobec propozycji zapisanej w umowie.

W razie bezumownego wyjścia z UE nie byłoby dwuletniego okresu przejściowego, rozpoczynającego się od daty opuszczenia Wspólnoty. W efekcie datą graniczną dla zachowania prawa pobytu byłby dzień Brexitu, 29 marca 2019 roku, a nie - jak zakłada się w ramach wypracowanego przez obie strony porozumienia - 31 grudnia 2020 roku.

Jednocześnie termin obowiązkowej rejestracji w nowym systemie migracyjnym, pozwalającym na uzyskanie tzw. statusu osoby osiedlonej (ang. settled status) zostałby skrócony do końca 2020 roku, a nie do końca czerwca 2021, jak zaproponowano w projekcie umowy.

Z kolei prawo do łączenia rodzin - dające prawo do wjazdu dla najbliższych członków rodziny, np. dzieci, partnerów, rodziców i dziadków mieszkających w momencie wyjścia z UE poza granicami Wielkiej Brytanii - obowiązywałoby do 29 marca 2022 roku.

Jednocześnie od 1 stycznia 2021 roku wprowadzone zostaną nowe przepisy, które w przyszłości będą regulowały kwestie migracyjne.

Jak zastrzeżono, w takiej sytuacji nie jest też jasne, czy obywatele UE nadal będą mogli przekraczać granicę jedynie za pomocą dowodu osobistego, a nie paszportu.

W dokumencie zaznaczono także, że trwają prace nad koordynacją systemów opieki zdrowotnej i ubezpieczeń społecznych w razie bezumownego wyjścia z UE, choć - jak zastrzeżono - wymaga to oddzielnego porozumienia i nie może być zagwarantowane jednostronnie.