Marnowanie żywności – problem, który dotyczy każdego z nas

Wpływ marnowania żywności to nie tylko zużycie wody i gruntów.  Łańcuch rolno-żywnościowy czyli produkcja, przetwarzanie, transport i przechowywanie odpowiada za ok. 20 % emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Powstający w czasie gnicia żywności metan, jest prawie dwudziestokrotnie bardziej szkodliwym gazem cieplarnianym niż CO2. Ponadto, produkcja żywności wymaga dużych nakładów ze strony środowiska, głównie wody i energii, które są marnotrawione wraz z wyrzuconą żywnością, np. wyrzucenie do kosza 1 kg wołowiny wiąże się ze zmarnowaniem od 5 do 10 ton wody zużytej na jej wyprodukowanie. Żywność jest marnowana na każdym etapie produkcji i łańcucha dostaw, a także na etapie konsumpcji. Dlatego nasze codzienne decyzje konsumenckie mają tak ogromne znaczenie. Jednak, jak mówi dr inż. Krystian Szczepański, Dyrektor IOŚ-PIB -  Samo unikanie strat to za mało, aby rozwiązywać współczesne i przyszłe problemy. Niezwykle istotne jest również wykorzystanie potencjału drzemiącego w powstałych odpadach, aby mogły zostać ponownie wykorzystane m. in. w procesie recyklingu, jako alternatywne źródło energii czy biomasa.

Marnotrawstwo żywności w całym łańcuchu - od produkcji po konsumenta - staje się coraz poważniejszym problemem w Europie. Jest nie tylko szkodliwe dla środowiska, ale również nieuzasadnione ekonomicznie i niemoralne. Jak podaje Komisja Europejska  1,3 miliarda ton żywności, czyli jedna trzecia żywności na świecie nie jest spożywana. Taka suma żywności mogłaby wystarczyć na wyżywienie 3 bilionów ludzi rocznie, a to czterokrotnie więcej niż liczba ludzi głodujących na świecie.

Unia Europejska w walce z marnotrawieniem żywności

Również Unia Europejska jest zaniepokojona faktem, że znaczne ilości produktów spożywczych są marnowane, co wiąże się z poważnymi konsekwencjami gospodarczymi, społecznymi i środowiskowymi. Członkowie Rady potwierdzili, że niezbędnym jest podjęcie wzmożonych działań, które umożliwią realizację celów Agendy na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030, przyjętej przez Zgromadzenie ONZ w 2015 r., tj. „do 2030 roku zmniejszyć o połowę globalną ilość marnowanej żywności per capita w sprzedaży detalicznej i konsumpcji, zmniejszyć straty żywnościowe w procesie produkcji i dystrybucji, w tym straty powstałe podczas zbiorów”. Należy przede wszystkim skuteczniej monitorować sytuację, co umożliwi lepsze zrozumienie problemu a także  edukować społeczeństwo jak istotne są codzienne decyzje zakupowe. Zapobieganie marnotrawieniu żywności jest aktualnie jednym z priorytetów UE i państw członkowskich, dlatego Rada regularnie ocenia postępy w jego realizacji. Dodatkowo aby pomóc w wypełnieniu celu 12.3 Agendy 2030 powstała Unijna platforma ds. przeciwdziałania stratom i marnotrawieniu żywności, która skupia wszystkie kluczowe podmioty łańcucha żywnościowego, od pola do stołu. Jej członkowie mogą dzielić się inicjatywami i sprawdzonymi rozwiązaniami w zakresie zapobiegania marnotrawieniu żywności.