Przeciętny konsument z dzikich roślin jadalnych potrafi wymienić owoce lasu, jak grzyby i jagody, czasem dzikie gruszki i jabłka. Jednak w przyrodzie mamy bardzo szeroki wybór dzikich roślin jadalnych. Od wieków nasi przodkowie zbierali dzikie rośliny. Ratowały ich w niespokojnych czasach, w okresach głodu – były dla nich jednocześnie pożywieniem i lekarstwem. Niestety w czasach współczesnych wiedza o dzikich roślinach jadalnych została wyparta ze świadomości zbiorowej przez rozwój przemysłu spożywczego. Tymczasem rosną obok nas – w parkach, lasach, nawet na miejskich skwerach. Wymagają odrobiny chęci oraz wiedzy i można odkryć prawdziwą kulinarną terra incognita.

Babka lancetowata jest jadalna. Do czego się nadaje?

Rośliną który zna każdy jest babka lancetowata. Jest to smaczna roślina jadalna. Należy zbierać liście ze środka rozety. Ze względu na włókna trzeba je ścinać w poprzek. Można je gotować jak szpinak, dodawać do sałatek, jajecznicy czy omletów. Ponadto można nimi ozdabiać kanapki, a nawet, po wyciśnięciu soku stosować do napojów alkoholowych. Liście to jednak nie wszystko co oferuje babka. Jadalne są kwiaty, które można zbierać od maja do lipca, by jeść je na surowo, dodawać do sałatek, dusić na patelni lub marynować w oleju czy occie. Znawcy mówią, że pąki kwiatowe smakują jak pieczarki. Jadalne są również nasiona i korzenie. Z tych pierwszych uzyskujemy cenny dodatek do zup, owsianki czy jako swoisty kleik. Mogą być również gotowane jak kasza, mielone i dodawane do chleba. Smak mają zbliżony do siemienia lnianego. Warto tu zaznaczyć, iż surowe stanową łagodny środek przeczyszczający. Korzenie wykopujemy od października do kwietnia, czyli w okresie pozawegetacyjnym rośliny. Spożywamy je gotowane.

Pałka wodna i jej zastosowanie w kuchni

Rośnie w szuwarach w wodzie stojącej lub wolno płynącej. Pałka wodna, bo o niej mowa, występuje w stawach, zalewach czy oczkach wodnych, także tych znajdujących się w miastach. Jest chętnie zbierana w celach dekoracyjnych. Jadalne są młode pędy pałki wodnej, wyglądem bardzo podobne do pora. Po pokrojeniu na drobne kawałki można je marynować, dusić na patelni a także dodawać do sałatek i zup. Po zebraniu wykorzystuje się tylko jasne, blade liście wewnętrzne. Jadalny jest również korzeń mogący mieć nawet do 5 cm grubości. Po umyciu kroi się go w poprzek włókien, a następnie gotuje. Po starciu uzyskuje się niemal słodkawy mus. Nadaje się jako środek wiążący do sosów, deserów, a nawet lodów. Suszony, można użyć jako zamiennik mąki do pieczenia chleba.

Zielony dżem z pędów świerku

Obok sosny, drzewem najczęściej rosnącym w polskich lasach jest świerk pospolity. Doskonałe w smaku są młode, jasno zielone pędy świerku. Można je jeść na surowo, można z nich przyrządzić doskonały dżem. Ponadto, można je zaparzyć jak herbatę, dodawać do sałatek i innych potraw warzywnych. Mają delikatny kwaskowy smak. Co interesujące, zimą gałązki świerkowe i sosnowe mają więcej witaminy C niż popularna cytryna. Ponadto, małe i miękkie szyszki żeńskie można prażyć na patelni.

Pokrzywa nie taka straszna. Jak ją przyrządzić?

Każdy zna pokrzywę zwyczajną, głównie jako parzący, przykry chwast. Tymczasem liście pokrzywy są jadalne jak szpinak. Wystarczy je sparzyć lub pognieść, aby utraciły swoje parzące właściwości. Używa się ich także jako dodatku do potraw jajecznych, jako pikantnej przyprawy czy bazy do soków warzywnych. Po rozwałkowaniu czy zblanszowaniu nadają się również do sałatek. Jadalne są także nasiona pokrzywy, które można jeść z powodzeniem surowe, lub jako dodatek do sałatek, czy produktów mlecznych. Znawcy uważają, iż pokrzywa w smaku jest zbliżona do szpinaku, ale jest bardziej aromatyczna i korzenna.

Warto dodać, iż pokrzywa jest cennym surowcem zielarskim – zawiera duże ilości magnezu, krzemu, potasu, żelaza, a także białka i witaminy A, C i E. Z racji dużej zawartości przyswajalnych minerałów polecana jest przy anemii i schorzeniach związanych z trawieniem. Ma działanie lekko moczopędne, dzięki czemu niesie pomoc w dolegliwościach nerkowych, czy woreczka żółciowego. Obniża poziom cukru we krwi, przeciwdziała zapaleniom i łagodzi dolegliwości prostaty (tylko korzeń). Ponadto zawiera enzymy i fitohormony, które mają działanie przeciw nowotworowe.

Ponad tysiąc roślin jadalnych w Polsce

Nie sposób w tak krótkim materiale przybliżyć wszystkie rośliny jadalne. Niektóre z nich są powszechnie rozpoznawalne jak mniszek lekarski (pospolicie, choć błędnie nazywany mleczem), rumianek, brzoza, buk, wreszcie topinambur, oraz inne całkowicie nie znane jak czyściec leśny, łoczyga pospolita czy prosiecznik szorstki.

Szacuje się, że polska flora liczy około 2,5 tysiąca gatunków, z czego eksperci uważają, że aż połowa jest jadalna. Dane te nie obejmują dodatkowo grzybów. To prawdziwe bogactwo smaków i cennych substancji odżywczych i leczniczych.

Autor jest zielarzem-fitoterapeutą.

Szukasz magazynu do wynajęcia. Zobacz ogłoszenia na PropertyStock.pl