GUS o zmianach zachodzących w polskiej produkcji sadowniczej

W strukturze powierzchni sadów jabłoniowych dominowały sady powyżej 5 ha, jednak w liczbie gospodarstw stanowi to niespełna 11%. Najwięcej gospodarstw posiadających sady jabłoniowe zanotowano w grupie do 1 ha, a ich łączna powierzchnia stanowiła jedynie około 10% powierzchni uprawy jabłoni ogółem. W porównaniu z wynikami poprzednich badań obserwuje się koncentrację uprawy jabłoni na dużych areałach oraz zwiększenie średniej powierzchni uprawy, która w 2017 r. wynosiła 1,63 ha (w grupie sadów 50 ha i większych - średnia ta wyniosła 92 ha) - wynika z danych GUS.

Struktura odmianowa powierzchni uprawy drzew jabłoni w sadach jest zbliżona do tej z poprzedniego badania z 2012 r. Porównując wyniki badań z lat 1998, 2004, 2007, 2012 i 2017 r., można zaobserwować, że na przestrzeni ostatnich 20 lat niektóre odmiany nabrały dużego znaczenia (między innymi grupa Jonagold, Szampion, Ligol, Golden Delicious i Gala), inne tracą na ważności, a powierzchnia ich uprawy stopniowo zmniejsza się (np. Jonatan, Cortland czy Lobo).

Nadal najpowszechniejszą odmianą uprawianą w Polsce jest Idared, którego udział w strukturze odmianowej utrzymuje się mniej więcej na stałym poziomie - ponad 20%. Drugie miejsce pod względem wielkości areału uprawy drzew jabłoni w sadach w 2017 r. (17,5%) zajmowały odmiany z grupy Jonagold (w tym Jonagored i mutanty), a ich udział w strukturze odmianowej sadów jabłoniowych stale rośnie. Na trzecim miejscu znalazła się odmiana Szampion (11,2%), a kolejne miejsca zajmowały odmiany Ligol, Golden Delicious, Gala i Gloster (odpowiednio 7,0%, 5,1%, 5,0% oraz 4,8% powierzchni uprawy jabłoni w sadach).

Nadal w sadach spotyka się w uprawie starsze odmiany, np. Antonówkę, której udział w areale uprawy jabłoni zmniejszył się wprawdzie o 0,9 p. proc. w stosunku do 2012 r., lecz stanowił jeszcze 2,3% powierzchni uprawy jabłoni w sadach. Część odmian staje się już marginalna, np. Bancroft, McIntosh czy Wealthy.

Wyniki badania pokazują, że uprawa jabłoni w sadach była skoncentrowana głównie na terenie województwa mazowieckiego (45,6% powierzchni sadów zajętej pod uprawę jabłoni w Polsce). Dużą koncentrację sadów jabłoniowych zanotowano także w województwach: łódzkim (12,7%), lubelskim (12,4%) i świętokrzyskim (11,7%). W sumie na terenie tych czterech województw skupione było ok. 82,4% powierzchni sadów jabłoniowych w Polsce.

W 2017 r. ponad 23% powierzchni sadów posiadało możliwości nawadniania, jednak wśród plantacji małych (o areale do 1 ha włącznie) procent powierzchni możliwej do nawadniania był zdecydowanie niższy i wynosił ok. 13%, natomiast największe możliwości nawadniania zanotowano dla sadów o powierzchni 10 do 19,99 ha oraz 20 do 49,99 ha. Dla tych grup plantacji możliwe było nawadnianie średnio prawie 30% areału upraw.

Celem badania było uzyskanie danych dotyczących uprawy jabłoni, grusz, brzoskwiń, nektaryn i moreli w sadach. Jest to badanie cykliczne przeprowadzane zgodnie z dotychczasowymi wymaganiami Unii Europejskiej raz na pięć lat. 

Podobał się artykuł? Podziel się!