Dążenie do realizacji środowiskowych celów zrównoważonego rozwoju to obecnie silny trend w wielu firmach. W ramach Mondi Action Plan 2030 dążą Państwo do tego, aby wszystkie opakowania Mondi nadawały się do ponownego wykorzystania, recyklingu lub kompostowania. Na jakim etapie realizacji tych planów jest Państwa firma?
MAP2030, nasza mapa drogowa zrównoważonego rozwoju do 2030 roku opiera się na dotychczasowych postępach. Określa ona działania, które musimy podjąć w ciągu następnej dekady, aby osiągnąć cele. MAP2030 obejmuje trzy obszary, z których każdy zawiera zobowiązania wspierane przez bardziej szczegółowe cele, zbudowane na fundamencie odpowiedzialnych praktyk biznesowych.
Realizacja celów zawartych w MAP2030 przebiega zgodnie z planem. Jeśli chodzi o uczynienie naszych opakowań i rozwiązań papierowych wielokrotnego użytku nadającymi się do recyklingu lub kompostowania - naszym celem jest osiągnięcie 100% do 2025 roku. W 2022 r. 82% naszych produktów spełniało ten cel, a liczba ta wzrosła z 77% w 2021 roku.
W ramach gospodarki obiegu zamkniętego produkty powinny mieć jak najmniejszy negatywny wpływ na środowisko naturalne. Co to w praktyce oznacza dla producenta opakowań z tektury falistej?
Na wstępie warto zaznaczyć, że tektura należy do grupy materiałów, dla których realizacja idei obiegu zamkniętego jest możliwa, sprawdza się w praktyce i jest wykorzystywana przez wielu naszych klientów. Kwestie istotne dla gospodarki o obiegu zamkniętym są również istotne dla koncepcji ekoprojektowania. W przypadku opakowań z tektury falistej można wspomnieć o dążeniu do „odchudzania opakowań” - zmniejszania ich powierzchni i wagi.
Oprócz optymalizacji opakowań, istotne jest eliminowanie tak zwanego podwójnego pakowania. Większość czytelników zapewne spotkała się z sytuacją, w której np. buty lub drobny sprzęt AGD zakupiony przez Internet został dostarczony w dwóch opakowaniach. W oryginalnym opakowaniu konsumenckim, dodatkowo zapakowanym w karton wysyłkowy. Czasami ta pierwsza paczka jest owinięta folią bąbelkową, a następnie folią - również jest to przykład "podwójnego" pakowania. Jesteśmy pasjonatami tworzenia dobrze zaprojektowanych, zrównoważonych opakowań, wykonanych z odpowiedniego materiału, które "działają" same w sobie, bez dodatkowej ochrony.
Stosowanie podwójnych opakowań powoduje marnowanie zasobów oraz dodatkowe koszty materiałów i pracy, a także utrudnia optymalizację procesów logistycznych. Dla sprzedawców internetowych, zwłaszcza dużych graczy budujących sprzedaż wielokanałową, wyzwaniem jest zbudowanie „strategii opakowaniowej”. Część sprzedaży generowana jest w kanale tradycyjnym, a część online. Opakowanie dla każdego z nich jest inne.
Ideabook Mondi: Generacja Z a przyszłość Omnichannel
Wrócę do kwestii gospodarki obiegu zamkniętego: aby taki proces był jak najbardziej efektywny, ważnym elementem jest jakość zarządzania odpadami u naszych klientów czy w sieciach handlowych. Mam tu na myśli prawidłową segregację, przygotowanie do transportu makulatury - np. możliwość belowania i magazynowania makulatury zanim trafi ona do przetworzenia. Jakość tego, co trafia do recyklingu, jest ważna dla całkowitej masy, którą można ponownie przetworzyć na papier wykorzystamy potem do produkcji tektury i opakowań.
Konsumenci przywiązują coraz większą wagę do ekologicznego sposobu pakowania. Jak Państwo oceniają obecny rozwój trendu na ekologiczne rozwiązania?
Systematycznie badamy potrzeby i oczekiwania konsumentów, szczególnie w obszarze opakowań eCommerce. Na przełomie roku opublikowaliśmy wyniki kolejnego, czwartego już corocznego badania, w którym zidentyfikowaliśmy pięć makrotrendów.
Dwa z tych makrotrendów odnoszą się bezpośrednio do środowiska. Po pierwsze, stosowanie opakowań wykonanych z materiałów przyjaznych dla środowiska i możliwość ich recyklingu to jedne z najważniejszych oczekiwań konsumentów wobec opakowań w handlu elektronicznym, obok odpowiedniej ochrony produktu i możliwości łatwego, ponownego zamknięcia opakowania w przypadku zwrotu.
Drugim makro-trendem jest niechęć do przesyłek pakowanych w ponadwymiarowe opakowania. Mowa o sytuacji, w której do zapakowania produktu wykorzystywane jest zbyt duże opakowanie, które w konsekwencji zawiera zbędne wypełniacze lub marnuje miejsce podczas transportu. Według tego badania odsetek konsumentów, którzy zwracają uwagę na problem nieodpowiednich rozmiarów opakowań, wzrasta z 79% w 2021 roku do 86% w 2022 roku.
Po stronie biznesowej nasi główni partnerzy wyznaczają konkretne cele dotyczące tego, kiedy i w jakim zakresie chcą używać wyłącznie opakowań biodegradowalnych. Cele środowiskowe realizowane w obszarze opakowań pomagają spełnić ogólne cele środowiskowe tych firm. Działania podejmowane w tym obszarze często stają się częścią komunikacji marketingowej, aby pokazać, w jaki sposób marki realizują swoje plany.
Czwarta rewolucja przemysłowa trwa już prawie 10 lat. Jakie inwestycje poczyniła firma Mondi w ciągu ostatnich lat w rozwój parku maszynowego oraz jego automatyzację?
W centrum naszej strategii jest zrównoważony rozwój, koncentrujemy się także na obecnej przewadze konkurencyjnej – te kwestie kierują naszymi decyzjami inwestycyjnymi i operacyjnymi. W taki sposób zamierzamy tworzyć wartość.
Zapotrzebowanie na opakowania z tektury falistej stale rośnie, ponieważ klienci coraz częściej zgłaszają potrzebę posiadania bardziej zrównoważonych rozwiązań opakowaniowych. Aby sprostać temu zapotrzebowaniu, inwestujemy w zdolność do zaopatrywania rosnących rynków FMCG, eCommerce i przemysłowych. Na przykład, nasz zakład w Warszawie ponad dwukrotnie zwiększa swoją wielkość i wydajność, otrzymał nowe maszyny, w tym tekturnicę o największej w branży szerokości 3,35 metra. Przeprowadziliśmy również kompleksową modernizację Mondi Simet, zbudowaliśmy magazyn do przechowywania wyrobów gotowych i zautomatyzowaliśmy wewnętrzny przepływ materiałów.
Jakie są najnowsze trendy w projektowaniu opakowań do żywności i jakie są preferencje firm spożywczych? Czy producenci żywności to wymagający klienci?
Każdy klient ma swoje potrzeby, a opakowania do żywności rządzą się swoimi prawami, zwłaszcza te, które mają z nią bezpośredni kontakt. Szczególną grupę wymagań stanowią te formułowane przez sieci handlowe, takie jak certyfikacja czy standaryzacja - do których producenci żywności muszą się dostosować.
Niektóre z trendów są niezmienne, stanowią standard, w dużej mierze wypracowany przez oczekiwania sieci handlowych. Należą do nich odpowiednia ekspozycja opakowań jednostkowych na półce, łatwość otwierania opakowań zbiorczych. Inne to wspomniana wcześniej redukcja gramatury i powierzchni opakowań, atesty papieru i projekty pozwalające na szybkie składanie pustych opakowań.
Do nowych trendów zaliczyłbym poszukiwanie papierów barierowych dla produktów mających bezpośredni kontakt z żywnością, poszukiwanie opakowań utrzymujących odpowiednie, stałe warunki transportu żywności ze sklepu do domu oraz pełną identyfikowalność opakowań. Jeśli chodzi o projektowanie strukturalne, firmy poszukują optymalnych rozmiarów opakowań, aby stosować jak najmniej wariantów rozmiarów. W Polsce mamy wiele sieci handlowych, z których niektóre mają odrębne, specyficzne wymagania. Im mniejsza liczba wariantów opakowań, tym bardziej opłacalna produkcja i niższe koszty.
Opakowania wysyłkowe pełnią coraz więcej funkcji. E-sklepy starają się dzięki nim zdobyć przewagę na mocno konkurencyjnym rynku. Jakie nowe rozwiązania i produkty dla branży e-commerce oferuje Mondi?
Zacznę od obecnych oczekiwań lub wymagań branży eCommerce, zwłaszcza dużych graczy. Część z nich jest widoczna dla konsumentów - na przykład ewolucja opakowań, w których dostarczane są zamówienia. Drugą równie ważną, a może nawet ważniejszą dla biznesu, jest proces pakowania zamówień, który jest niewidoczny dla konsumentów.
Funkcje takie jak wygodne otwieranie lub ponowne zamykanie opakowań coraz częściej wykorzystywane są w opakowaniach wysyłkowych. Druga funkcja ułatwia zwrot, na co zwraca się dużą uwagę w handlu elektronicznym: im łatwiejszy dla konsumenta jest ten proces, tym lepsze jest jego doświadczenie zakupowe – a to buduje przewagę danego sklepu. Tę prostotę procesu buduje się w aplikacji, na stronie internetowej sklepu – jak i na poziomie opakowania, a konkretnie – prostego przygotowania produktu do odesłania.
Kolejnym trendem jest eliminacja wszystkich niepotrzebnych materiałów z tworzyw sztucznych z opakowań eCommerce. Dobrze zaprojektowane opakowania eCommerce nie muszą być owinięte folią lub używać folii bąbelkowej, poduszek powietrznych i innych materiałów ochronnych.

Duże sklepy coraz częściej oczekują certyfikacji lub szukają partnerów, z którymi mogą - jak to się potocznie nazywa w branży - "zamknąć obieg". Innymi słowy, wykazać, że ich opakowania są wykonane z papieru (kartonu) pochodzącego z recyklingu. Trendem łączącym ekologię i optymalizację kosztów jest poszukiwanie rozwiązań w kategorii "lekkich opakowań", czyli odchudzanie opakowań, zmniejszanie ich gramatury. Konkretne działania ekologiczne dotyczące opakowań stają się również elementem marketingu i komunikacji marek sklepowych zaangażowanych w zrównoważony rozwój. Tu potrzebne są fakty, choćby po to, by uniknąć oskarżeń o greenwashing.
W Mondi jesteśmy świadomi oczekiwań i trendów, o których wspomniałem i staramy się dobrze rozumieć ich podłoże i znaczenie dla klientów. Naszą odpowiedzią są m.in. opakowania, które pozwalają na dostosowanie ich wysokości do wielkości wysyłanych produktów w celu ograniczenia pustej przestrzeni w paczkach wysyłkowych. Kolejnym jest rozwiązanie do automatyzacji realizacji zamówień: automatyczna maszyna do formowania i pakowania kopert kartonowych eComPack. Maszyna ta została opracowana z uwzględnieniem ograniczonej dostępnej przestrzeni w centrach fulfilmentowych i jest odpowiedzią na wyzwanie związane z dostępnością siły roboczej. Trzecim ważnym przykładem jest certyfikowane laboratorium ISTA Lab. Opakowania, które pomyślnie przejdą testy w laboratorium ISTA, automatycznie spełniają oczekiwania największego marketplace’u.
Zobacz: Trendbook Mondi: 26 trendów i sygnałów zmiany. Wyzwania eCommerce
Obecnie trwa dyskusja na temat przyszłości opakowań. Jakie jest Państwa spojrzenie na możliwości i perspektywy rozwoju branży opakowaniowej?
Rozwój branży będzie kształtowany przez kilka czynników. Jednym z najważniejszych są przepisy. Nadal wierzymy, że zmiany w prawie będą sprzymierzeńcem producentów opakowań biodegradowalnych. Będą rosły oczekiwania i aspiracje dotyczące identyfikowalności opakowań produktów, czyli możliwości określenia źródła surowców użytych do produkcji. Do tych oczekiwań można dodać różne rodzaje certyfikacji.
Dalej wymieniłbym poszukiwanie alternatywnych surowców dla papieru i opakowań, automatyzację procesów pakowania, redukcję śladu węglowego w łańcuchu dostaw, rozwój opakowań do transportu świeżej żywności. Branże wykorzystujące polistyren lub inne rodzaje tworzyw sztucznych będą dążyć do ich całkowitego wyeliminowania lub zostaną do tego zmuszone przez kluczowych klientów. Branża e-commerce zminimalizuje wspominane już przeze mnie podwójne pakowanie.
Jakie działania podejmuje Mondi na rzecz promocji i rozpowszechniania zielonych rozwiązań w przemyśle oraz gospodarce?
Podam trzy przykłady, które szczególnie doceniam, zwłaszcza, że ich znaczenie dla środowiska nie sprowadza się do pojedynczej korzyści, a sposób, w jaki te projekty zostały przeprowadzone, był innowacyjny pod kilkoma względami. Są to palety tekturowe, zastąpienie styropianu tekturą oraz edukacja w zakresie ROP, czyli rozszerzonej odpowiedzialności producenta.
Połączenie palet i kartonu nie jest oczywiste ani popularne, ale nie jest niczym nowym w biznesie i logistyce. Niektórzy postrzegają palety tekturowe jako obniżenie kosztów zakupu palet i jest to prawda, ale interesujące są możliwości optymalizacji logistyki, w tym aspekty zrównoważonego rozwoju. Palety kartonowe, dzięki możliwości łatwego dostosowania do indywidualnych, niestandardowych rozmiarów, pomagają zwiększyć wykorzystanie przestrzeni transportowej. Są również znacznie lżejsze, co zmniejsza emisję CO2 w transporcie.
Prowadzimy projekt mający na celu opracowanie tekturowej alternatywy do styropianu - do pakowania żywności lub urządzeń gospodarstwa domowego. Projekt ten jest o tyle interesujący, że nie polega jedynie na zastąpieniu jednego materiału innym. Oprócz opracowania projektów opakowań, które spełniają podstawowe cele, takie jak odpowiednia ochrona produktu, to całkowite przeprojektowanie jest okazją do wprowadzenia innych ulepszeń. Na przykład, teraz możliwe jest zautomatyzowanie procesu pakowania urządzeń gospodarstwa domowego - co nie było możliwe w przypadku styropianu.
Trzecim projektem, nad którym pracujemy, jest podnoszenie świadomości na temat implikacji nowych przepisów dotyczących rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Na rynku są eksperci w tym temacie, którzy mają znacznie lepszą wiedzę na ten temat, natomiast naszą rolą jest współpraca z naszymi klientami w zakresie nadchodzących zmian.