Uprawa jęczmienia na kaszę i płatki

Autor: Nasza Rola, prof. dr hab. Kazimierz Noworolnik, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - PIB w Puławach
Data: 04-08-2008, 16:06

Ostatnio w literaturze dotyczącej zasad zdrowego odżywiania uwypukla się dodatni wpływ błonnika pokarmowego i produktów pełnoziarnistych w profilaktyce i zwalczaniu chorób cywilizacyjnych. W związku z tym można spodziewać się w Polsce wzrostu spożycia kasz i płatków zbożowych oraz chleba razowego, a zmniejszenia spożycia pieczywa białego, mięsa wieprzowego i tłuszczów zwierzęcych.

Stosunkowo małe zużycie nawozów i pestycydów w Polsce, w porównaniu z Europą Zachodnią czy Stanami Zjednoczonymi, wskazuje na ewentualną możliwość eksportu w przyszłości proekologicznych produktów przerobu jęczmienia. Dlatego można liczyć na zwiększenie zapotrzebowania na kaszę jęczmienną o wysokich walorach odżywczych.

Jęczmień charakteryzuje się dość wysoką zawartością białka w ziarnie, które posiada dużą zawartość aminokwasów niezbędnych (egzogennych) w żywieniu ludzi, co podnosi jego wartość odżywczą. Ponadto, charakteryzuje się on wysoką zawartością błonnika w ziarnie, który ma właściwości antycholesterolowe (choroby serca) oraz zapobiega chorobom jelit.

Przedplon i pełna ochrona.

W celu otrzymania zdrowego i wolnego od zanieczyszczeń ziarna ważne jest przeprowadzenie pełnej ochrony roślin i uprawy po dobrym przedplonie. Uzyskanie wysokiej zawartości białka i masy 1000 ziaren, przy dobrym jego wyrównaniu jest możliwe poprzez stosowanie odpowiednio wysokich i podzielonych dawek azotu, dobór odpowiednich odmian i optymalnej ilości wysiewu oraz uprawy w dobrych warunkach siedliskowych.

Najodpowiedniejsze warunki dla wzrostu i rozwoju jęczmienia są na glebach zwięzłych, zasobnych w substancje pokarmowe oraz wodę i o odczynie zbliżonym do obojętnego. Są to zazwyczaj gleby kompleksów pszennych (bardzo dobrego i dobrego oraz górskiego). Mniejsze, ale zadawalające plony można otrzymać również na glebach lżejszych, mających zwięźlejsze podłoże, należących do kompleksu żytniego bardzo dobrego i dobrego, pod warunkiem, że znajdują się w wysokiej kulturze. Niższe plony na szych glebach są częściowo rekompensowane przez wyższą zawartość białka w ziarnie.

Kaszarnie (w odróżnieniu od browarów) nie preferują grupy wybranych odmian i przyjmują wszystkie uznawane jako pastewne i ogólnoużytkowe, o ile ziarno spełnia podane poniżej parametry jakości kaszarskiej. Cena takiego ziarna powinna być wyższa od ziarna pastewnego.